A. Kiến thức cần thiết nhớ
1. Rút gọn gàng phân số
Rút gọn gàng phân số hoàn toàn có thể thực hiện như sau :
- Xét coi tử số và khuôn số nằm trong phân chia không còn mang đến số ngẫu nhiên này không giống 1
- Chia tử số và khuôn số mang đến số đó
Cứ thực hiện như vậy cho tới khi tìm ra phân số tối giản.
2. Quy đồng khuôn số những phân số
Cách quy đồng khuôn số những phân số
- Lấy tử số và khuôn số của phân số loại nhất nhân với khuôn số của phân số loại hai
- Lấy tử số và khuôn số của phân số loại nhì nhân với khuôn số của phân số loại nhất.
B. Ví dụ
Ví dụ 1: Rút gọn gàng phân số \(6 \over 8\).
Hướng dẫn:
Ta thấy 6 và 8 đều phân chia không còn mang đến 2 nên \(\dfrac{6}{8} = \dfrac{{6:2}}{{8:2}} = \dfrac{3}{4}\)
Ví dụ 2: Rút gọn gàng phân số \(18 \over 54\)
Hướng dẫn:
Ta thấy 18 và 54 đều phân chia không còn mang đến 2 nên \(\dfrac{{18}}{{54}} = \dfrac{{18:2}}{{54:2}} = \dfrac{9}{{27}}\)
Ta lại thấy 9 và 27 nằm trong phân chia không còn mang đến 9 nên \(\dfrac{9}{{27}} = \dfrac{{9:9}}{{27:9}} = \dfrac{1}{3}\)
Ví dụ 3: Quy đồng khuôn số những phân số:
a) \(1 \over 4\) và \(2 \over 5\)
b) \(2 \over 3\) và \(7 \over 8\)
Hướng dẫn:
a) \(\dfrac{1}{4} = \dfrac{{1 \times 5}}{{4 \times 5}} = \dfrac{5}{{20}}\)
\(\dfrac{2}{5} = \dfrac{{2 \times 4}}{{5 \times 4}} = \dfrac{8}{{20}}\)
b) \(\dfrac{2}{3} = \dfrac{{2 \times 8}}{{3 \times 8}} = \dfrac{16}{{24}}\)
\(\dfrac{7}{8} = \dfrac{{7 \times 3}}{{8 \times 3}} = \dfrac{21}{{24}}\)
Ví dụ 4: Quy đồng khuôn số những phân số: \(\dfrac{1}{2};\,\dfrac{2}{3};\,\dfrac{3}{5}\).
Hướng dẫn:
\(\dfrac{1}{2} = \dfrac{{1 \times 3 \times 5}}{{2 \times 3 \times 5}} = \dfrac{{15}}{{30}}\)
\(\dfrac{2}{3} = \dfrac{{2 \times 2 \times 5}}{{3 \times 2 \times 5}} = \dfrac{{20}}{{30}}\)
\(\dfrac{3}{5} = \dfrac{{3 \times 2 \times 3}}{{5 \times 2 \times 3}} = \dfrac{{18}}{{30}}\)
Ví dụ 5: Rút gọn gàng phân số rồi quy đồng khuôn số những phân số \(\dfrac{5}{{10}}\) và \(\dfrac{25}{{75}}\).
Hướng dẫn:
\(\dfrac{5}{{10}} = \dfrac{{5:5}}{{10:5}} = \dfrac{1}{2}\)
\(\dfrac{{25}}{{75}} = \dfrac{{25:5}}{{75:5}} = \dfrac{5}{{15}} = \dfrac{{5:5}}{{15:5}} = \dfrac{1}{3}\)
\(\dfrac{1}{2} = \dfrac{{1 \times 3}}{{2 \times 3}} = \dfrac{3}{6}\)
\(\dfrac{1}{3} = \dfrac{{1 \times 2}}{{3 \times 2}} = \dfrac{2}{6}\)
C. Bài luyện tự động luyện
Bài 1. Trong những phân số sau, phân số này ko tối giản, hãy rút gọn: \(\dfrac{{18}}{{103}};\,\dfrac{{39}}{{65}};\,\dfrac{{17}}{{36}};\,\dfrac{{15}}{{90}};\,\dfrac{{21}}{{147}}\).
Bài 2. Viết số tương thích vô dù trống:
\(\dfrac{{54}}{{72}} = \dfrac{{27}}{{\boxed{}}} = \dfrac{{\boxed{}}}{{12}} = \dfrac{3}{{\boxed{}}}\)
Bài 3. Viết những phân số theo lần lượt bằng 7/9 và 5/12 và với khuôn số cộng đồng là 36.
Bài 4. Quy đồng khuôn những phân số sau:
a) \(\dfrac{{11}}{{120}}\) và \(\dfrac{{7}}{{40}}\)
b) \(\dfrac{{24}}{{146}}\) và \(\dfrac{{6}}{{13}}\)
Bài 5. Quy đồng khuôn những phân số sau:
a) \(\dfrac{{7}}{{30}}\); \(\dfrac{{13}}{{60}}\); \(\dfrac{{-9}}{{40}}\)
b) \(\dfrac{{17}}{{60}}\); \(\dfrac{{-5}}{{18}}\); \(\dfrac{{-64}}{{90}}\)
Học sinh học thêm thắt các bài giảng tuần 21 trong mục Học Tốt Toán Hàng Tuần trên để hiểu ngầm bài tốt rộng lớn.
Bài học tập tuần 21